ถนนสุขุมวิท คืออะไร

ถนนสุขุมวิท () ซึ่งมีระยะทางส่วนใหญ่เป็น ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 สายบางนา–หาดเล็ก เป็นหนึ่งในทางหลวงแผ่นดินสายประธานทั้งสี่ของประเทศไทย จุดเริ่มต้นที่ขอบทางรถไฟสายแม่น้ำฝั่งตะวันออกบริเวณแยกใต้ทางด่วนเพลินจิต ซึ่งเป็นทางต่อเนื่องจากถนนเพลินจิต ในกรุงเทพมหานคร เลียบตามชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก และไปสิ้นสุดที่ด่านพรมแดนในอำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด ติดต่อกับชายแดนจังหวัดเกาะกง ประเทศกัมพูชา รวมระยะทางยาวทั้งสิ้นประมาณ 488 กิโลเมตร

ประวัติ

left|thumb|ป้ายชื่อถนนสุขุมวิท เขียนเป็นอักษรภาษาไทยและอักษรภาษาอังกฤษ ถนนสุขุมวิทในกรุงเทพมหานคร มีประวัติเริ่มต้นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 24621 เมื่อนางสาว อี.เอส.โคล หรือ "แหม่มโคล" ครูใหญ่โรงเรียนกุลสตรีวังหลัง ได้ย้ายโรงเรียนจากข้างโรงพยาบาลศิริราชมาอยู่ริมคลองแสนแสบซึ่งตอนนั้นยังไม่มีชุมชน การคมนาคมก็มีเพียงแต่คลองแสนแสบ จึงขอพระราชทานพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งก็ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตัดถนนเพลินจิตต่อจากถนนปทุมวัน (ถนนพระรามที่ 1) จนถึงจุดบรรจบบนถนนวิทยุที่แยกไปสถานีวิทยุโทรเลข (แยกเพลินจิต) ซึ่งถนนดังกล่าวอยู่ในแนวถนนที่เจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ดำริจะตัดไปสมุทรปราการอยู่แล้ว แต่กรมสุขาภิบาลยังไม่มีเงินสร้าง ในปี พ.ศ. 2466 โรงเรียนกุลสตรีวังหลังเปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย นาย เอ.อี.นานา ได้เรี่ยไรเจ้าของที่ดินในย่าน แล้วนำเงินมาให้กรมสุขาภิบาลขุดคลองเอาดินพูนขึ้นเป็นถนน จากจุดตัดของถนนเพลินจิตกับถนนวิทยุ ไปจนถึงซอยเข้าโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย (ซอยสุขุมวิท 19) เป็นระยะทาง 3,072 เมตร

ต่อมาในปี พ.ศ. 2470 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อตัดถนนต่อจากปากซอยสุขุมวิท 19 ไปจนถึงจังหวัดสมุทรปราการ ได้ชื่อว่า "ถนนกรุงเทพฯ-สมุทรปราการ" เปิดใช้งานเมื่อวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2479 ต่อมาพระพิศาลสุขุมวิท (ประสพ สุขุม) อธิบดีกรมทางในขณะนั้น ซึ่งเป็นบุตรของเจ้าพระยายมราชและท่านผู้หญิงตลับ ได้จัดทำ "โครงการก่อสร้างทางหลวงแผ่นดินแห่งราชอาณาจักรไทย" เป็นแม่บทในการสร้างทางหลวงเป็นเครือข่ายครอบคลุมทั่วประเทศ ถนนกรุงเทพฯ-สมุทรปราการ ถูกกำหนดให้เป็นทางสายหลักของภาคตะวันออก จึงสร้างต่อจากสมุทรปราการ ผ่านชลบุรี ระยอง ไปจนถึงตัวเมืองตราด เรียกชื่อว่า "ถนนกรุงเทพฯ-ตราด" ทำให้คณะรัฐบาลสมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม ได้มีมติให้ตั้งชื่อทางหลวงสายกรุงเทพฯ-ตราดว่า ถนนสุขุมวิท เพื่อเป็นเกียรติแก่พระพิศาลสุขุมวิท เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2493

ต่อมาได้มีการกำหนดให้รวมทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 318 ตลอดทั้งสาย (ช่วงตัวเมืองตราด��ึงด่านพรมแดนบ้านหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่) ให้เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 ทำให้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 มีระยะทางเพิ่มขึ้นอีก 89 กิโลเมตร

รายละเอียดของเส้นทาง

|- | กรุงเทพมหานคร | align = "right" | 7.83 | align = "right" | 12.6 |- | จังหวัดสมุทรปราการ | align = "right" | 25.79 | align = "right" | 41.5 |- | จังหวัดฉะเชิงเทรา | align = "right" | 14.04 | align = "right" | 22.6 |- | จังหวัดชลบุรี | align = "right" | 65.24 | align = "right" | 105 |- | จังหวัดระยอง | align = "right" | 63.38 | align = "right" | 102 |- | จังหวัดจันทบุรี | align = "right" | 55.05 | align = "right" | 88.6 |- | จังหวัดตราด | align = "right" | 65.59 | align = "right" | 112 |- |รวม | align = "right" | 300.93 | align = "right" | 484.3 |}

กรุงเทพมหานครถึงจังหวัดสมุทรปราการ

[220px|thumb|left|แผนที่ถนนสุขุมวิทในกรุงเทพมหานคร](ไฟล์:Sukhumvit_Bangkok.png "wikilink") [220px|thumbnail|left|ถนนสุขุมวิทในเขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร](ไฟล์:Sukhumvit_Road_-01.jpg "wikilink") ถนนสุขุมวิทเริ่มนับหลักกิโลเมตรที่ 0 ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย กรุงเทพมหานคร ไปทางทิศตะวันออกตามถนนราชดำเนินกลาง ถนนมหาไชย ถนนบำรุงเมือง ถนนพระรามที่ 1 ถนนเพลินจิต และได้เริ่มเรียกชื่อถนนสุขุมวิทตั้งแต่ขอบฝั่งตะวันออกของทางรถไฟสายแม่น้ำ (สายแยกจากทางรถไฟสายตะวันออก) ใต้ทางพิเศษเฉลิมมหานคร บริเวณแยกใต้ทางด่วนเพลินจิต มุ่งหน้าไปทางทิศตะวันออก เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างเขตวัฒนากับเขตคลองเตย ระหว่างทางตัดกับถนนรัชดาภิเษกและถนนอโศกมนตรีที่แยกอโศกมนตรี ตัดกับถนนทองหล่อที่แยกทองหล่อ ตัดกับถนนเอกมัยที่แยกเอกมัยใต้ ตัดกับถนนพระรามที่ 4 และถนนสุขุมวิท 71 ที่แยกพระโขนง ลอดใต้ทางพิเศษฉลองรัช และตัดกับถนนอ่อนนุชที่แยกอ่อนนุช และตัดกับซอยสุขุมวิท 52 เข้าสู่พื้นที่เขตพระโขนง เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างแขวงพระโขนงใต้กับแขวงบางจากตลอดทั้งเขต ตัดกับถนนวชิรธรรมสาธิตเข้าสู่พื้นที่แขวงบางนาเหนือ เขตบางนา ตัดกับถนนอุดมสุขที่แยกอุดมสุข และตัดกับถนนสรรพาวุธและถนนเทพรัตนที่แยกบางนาเข้าสู่พื้นที่แขวงบางนาใต้ ตัดกับซอยสุขุมวิท 70 และซอยลิขิต 45 เข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการ

ถนนสุขุมวิทช่วงต้น ๆ สายที่ผ่านกรุงเทพมหานคร ถือเป็นเขตธุรกิจสำคัญแห่งหนึ่งของกรุงเทพมหานคร ตามซอยต่าง ๆ ตลอดแนวถนนสุขุมวิทในช่วงนี้ยังเป็นที่อยู่อาศัยของชาวต่างชาติเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งบันเทิงใหญ่ของเมืองอีกด้วย

เมื่อเข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการ แนวเส้นทางจะผ่านอำเภอเมืองสมุทรปราการ ตัดกับทางพิเศษกาญจนาภิเษกที่ทางแยกต่างระดับสุขุมวิท จากนั้นเส้นทางจะเลี่ยงเมืองไปทางทิศตะวันออก เลียบคลองชลประทาน แล้วข้ามคลองด่านน้อยเข้าสู่อำเภอบางบ่อ

ถนนสุขุมวิทในเขตกรุงเทพมหานครและจังหวัดสมุทรปราการมีแนวระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนตามแผนแม่บทโครงข่ายระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่องอยู่ 1 สาย คือรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท โดยวิ่งบนเกาะกลางของถนนสุขุมวิท โดยตั้งแต่สถานีนานาถึงสถานีแบริ่ง อยู่ในการดูแลของกรุงเทพมหานคร และตั้งแต่สถานีสำโรงจนถึงสถานีเคหะฯ ควบคุมการก่อสร้างโดยการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย แต่หลังสร้างเสร็จแล้วก็ได้โอนให้กับกรุงเทพมหานครตามคำสั่งมาตรา 44 ของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ

ถนนสุขุมวิทในเขตจังหวัดสมุทรปราการ ตั้งแต่ทางแยกคลองส่งน้ำสุวรรณภูมิ (กิโลเมตรที่ 47+450) จนถึงกิโลเมตรที่ 62+000 (แนวเส้นแบ่งเขตกับจังหวัดฉะเชิงเทรา) อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างขยายช่องจราจร จากเดิม 2-4 ช่องจราจร เป็น 6 ช่องจราจรตลอดสาย (ยกเว้นช่วงสะพานข้ามคลองด่าน) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการจราจรจากกรุงเทพมหานคร สู่ภาคตะวันออก ที่มีปริมาณการจราจรสูงขึ้นในอนาคต

จังหวัดฉะเชิงเทราถึงจังหวัดตราด

เมื่อเข้าสู่อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ขนาดเส้นทางของถนนสุขุมวิทจะลดลงเหลือ 2 ช่องจราจรจนถึงแยกคลองอ้อม ตัดกับถนนเทพรัตน และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 314 แล้วนับกิโลเมตรไปตามถนนเทพรัตน เข้าสู่อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี เมื่อผ่านทางแยกต่างระดับหนองไม้แดงไปแล้ว ถนนสุขุมวิทจะเบี่ยงไปทางทิศตะวันตกเข้าสู่ตัวเมืองชลบุรี แล้วผ่านอำเภอศรีราชา อำเภอบางละมุง ผ่านเมืองพัทยา และอำเภอสัตหีบ เข้าสู่จังหวัดระยอง ผ่านท่าอากาศยานนานาชาติอู่ตะเภา อำเภอบ้านฉาง อำเภอเมืองระยอง ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 36 ที่แยกปลวกเกตุ แล้วผ่านอำเภอแกลง เข้าสู่จังหวัดจันทบุรี ผ่านอำเภอนายายอาม อำเภอท่าใหม่ อำเภอเมืองจันทบุรี อำเภอแหลมสิงห์ และอำเภอขลุง เข้าสู่จังหวัดตราด ผ่านอำเภอเขาสมิง อำเภอเมืองตราด และสิ้นสุดที่ด่านพรมแดนบ้านหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่ เชื่อมต่อกับทางหลวงหมายเลข 48 ในจังหวัดเกาะกง ประเทศกัมพูชา

ถนนสุขุมวิท ช่วงกิโลเมตรที่ 62+000 (แนวเส้นแบ่งเขตกับจังหวัดสมุทรปราการ) ถึงทางแยกคลองอ้อม อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างขยายช่องจราจรเป็น 6 ช่องจราจรตลอดสาย โดยช่วงบ้านแสมขาว (กิโลเมตรที่ 64+600) ถึงทางแยกคลองอ้อม ก่อสร้างแล้วเสร็จเรียบร้อยแล้ว

ถนนสุขุมวิท ช่วงกิโลเมตรที่ 137+640 ถึงกิโลเมตรที่ 153+200 เดิมอยู่ในความควบคุมของกรมทางหลวง แต่ปัจจุบันอยู่ในความควบคุมของของเมืองพัทยา และช่วงตั้งแต่แยกปลวกเกตุไปจนถึงด่านพรมแดนบ้านหาดเล็ก ได้ถูกกำหนดให้เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 123

รายชื่อทางแยก

เขตการควบคุม

ถนนสุขุมวิท แบ่งเขตการควบคุมออกเป็น 22 ตอน ได้แก่

หมายเหตุ: ช่วงเขตการควบคุมของแขวงทางหลวงชลบุรีที่ 2 ช่วงที่ 7 และ 8 ตอน ชลบุรี - ศรีราชา จะใช้เลขตอนที่ 0401 เป็นเลขเดียวกันทั้ง 2 ช่วง และช่วงเขตการควบคุมของแขวงทางหลวงตราด ช่วงที่ 19 และ 20 ตอน แม่น้ำเวฬุ - เขาสมิง จะใช้เลขตอนที่ 0702 เป็นเลขเดียวกันทั้ง 2 ช่วง เนื่องจากอยู่ช่วงระหว่างเขตเทศบาลเมืองชลบุรี และ เทศบาลเมืองแสนสุข และระยะทางสั้นในช่วง แม่น้ำเวฬุ - เขาสมิง

ช่วงที่ตอนชื่อตอนหลัก กม.ระยะทาง (กม.)หมวดทางหลวงแขวงทางหลวงจังหวัด
10101บางนา - แบริ่ง16+389 - 18+5002.111หมวดทางหลวงสมุทรปราการสมุทรปราการกรุงเทพมหานคร
20102แบริ่ง - ท้ายบ้าน18+500 - 31+60013.100สมุทรปราการ
30103ท้ายบ้าน - บางตำหรุ31+600 - 40+5508.950หมวดทางหลวงบางปู
40104บางตำหรุ - คลองด่าน40+550 - 62+00021.450
50200คลองด่าน - บางปะกง62+000 - 76+02214.022หมวดทางหลวงบางปะกงฉะเชิงเทราฉะเชิงเทรา
60300หนองไม้แดง - ชลบุรี87+450 - 92+4605.220หมวดทางหลวงหนองไม้แดงที่ 1ชลบุรีที่ 1ชลบุรี
เข้าเขตเทศบาลเมืองชลบุรี
ออกเขตเทศบาลเมืองชลบุรี
70401ชลบุรี - ศรีราชา94+929 - 103+7608.831หมวดทางหลวงบางแสนชลบุรีที่ 2ชลบุรี
เข้าเขตเทศบาลเมืองแสนสุข
ออกเขตเทศบาลเมืองแสนสุข
80401ชลบุรี - ศรีราชา109+900 - 116+8006.900หมวดทางหลวงบางแสนชลบุรีที่ 2ชลบุรี
เข้าเขตเทศบาลเมืองศรีราชา
ออกเขตเทศบาลเมืองศรีราชา
90402ศรีราชา - พัทยา119+500 - 137+64018.140หมวดทางหลวงบางละมุงชลบุรีที่ 2ชลบุรี
เข้าเขตเมืองพัทยา
ออกเขตเมืองพัทยา
100403พัทยา - พลูตาหลวง153+200 - 186+30733.107หมวดทางหลวงสัตหีบชลบุรีที่ 2ชลบุรี
110501พลูตาหลวง - มาบตาพุด186+307 - 207+00020.693หมวดทางหลวงบ้านฉางระยองระยอง
120502มาบตาพุด - ระยอง207+000 - 216+9909.990หมวดทางหลวงทับมา
เข้าเขตเทศบาลนครระยอง
ออกเขตเทศบาลนครระยอง
130503ระยอง - กะเฉด223+650 - 248+00024.350หมวดทางหลวงเชิงเนินระยองระยอง
140504กะเฉด - นายายอาม248+000 - 287+88939.889หมวดทางหลวงแกลง
150601นายายอาม - บ้านสิ้ว287+889 - 312+00024.111หมวดทางหลวงท่าใหม่จันทบุรีจันทบุรี
160602บ้านสิ้ว - โพธิ์ทอง312+000 - 327+00015.000หมวดทางหลวงบางกะจะ
170603โพธิ์ทอง - บ้านพลิ้ว327+000 - 348+50021.500หมวดทางหลวงพลับพลา
180701บ้านพลิ้ว - แม่น้ำเวฬุ348+500 - 375+53327.033หมวดทางหลวงขลุงตราด
190702แม่น้ำเวฬุ - เขาสมิง375+533 - 376+6501.117หมวดทางหลวงช้างทูนตราด
20376+970 - 383+0006.030
210703เขาสมิง - แม่น้ำตราด383+000 - 401+45918.459หมวดทางหลวงวังกระแจะ
220704แม่น้ำตราด - หาดเล็ก401+459 - 488+38786.928หมวดทางหลวงแหลมกลัด
รวม22 ตอนควบคุมรวมระยะทาง426.931 กม.

ถนนสุขุมวิท

สถานที่สำคัญ

กรุงเทพมหานคร

จังหวัดสมุทรปราการ

จังหวัดฉะเชิงเทรา

จังหวัดชลบุรี

จังหวัดระยอง

จังหวัดจันทบุรี

จังหวัดตราด

ทางหลวงที่เกี่ยวข้อง

  • ทางเลี่ยงเมืองชลบุรี ระยะทาง 13.851 กิโลเมตร (ปัจจุบันเปลี่ยนหมายเลขทางหลวงเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 361)
    • กม.4.245 สะพานข้ามแยกตัดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 315 (กม.3.261)
    • กม.8.848 สะพานข้ามแยกตัดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 344 (กม.1.945)
    • กม.11.611 ทางแยกต่างระดับตัดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 7 สายเดิม (กม.0)
  • ทางเลี่ยงเมืองระยอง (ปัจจุบันรวมสายทางกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 36 และเปลี่ยนหมายเลขทางหลวงช่วงหลักกิโลเมตรที่ 0+000 - 3+909 เป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 364)

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

แหล่งที่มาดั้งเดิม: ${vars.title} แบ่งปันกับ ใบอนุญาต Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0

Footnotes

หมวดหมู่