enzyme คืออะไร

เอนไซม์ (Enzyme) เป็นโปรตีนที่สร้างขึ้นในเซลล์ของสิ่งมีชีวิต เอนไซม์มีบทบาทสำคัญในกระบวนการเคมีที่เกิดขึ้นในร่างกาย โดยที่เอนไซม์มีหน้าที่เป็นตัวเปลี่ยนสภาวะเริ่มต้นของสารเร่งเพื่อให้กระบวนการที่ต้องการเกิดขึ้นได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เอนไซม์สามารถทำหน้าที่เป็นตัวเพิ่มความเร็วของปฏิกริยาเคมีโดยไม่เสียสภาพหรือเปลี่ยนแปลงเอง โดยการทำงานของเอนไซม์นั้น เอนไซม์จะผูกกับสารตั้งต้น (substrate) และสร้างสารผลิต (product) ผ่านกระบวนการที่เรียกว่าปฏิกิริยาเคมี โดยทำหน้าที่ในระหว่างนั้นจะเป็นตัวให้กำลังให้กับสารตั้งต้นเพื่อให้สามารถเกิดปฏิกิริยาได้

เอนไซม์มีความพิเศษในการทำงานโดยที่แม้จะจัดอยู่ในกลไกของสารตัวเพิ่มสปีด (catalyst) แต่ต่างกับสารทั่วไปที่ใช้ในปฏิกิริยาเคมีได้ เอนไซม์มีการทำงานที่เลือกสรรเฉพาะสารตั้งต้นเดียวเท่านั้น (substrate specificity) และสามารถทำงานได้ในเงื่อนไขต่างๆ เช่น อุณหภูมิ ความเป็นกรดด่าง

เอนไซม์มีหลายชนิดและมีบทบาทในกระบวนการหลายอย่างในร่างกายเช่น

• ย่อยอาหาร: เอนไซม์ที่มีส่วนช่วยในกระบวนการย่อยอาหาร เช่น ไลพาเสน, แอมิเลส
• สังเคราะห์สาร: เอนไซม์ที่ใช้ในกระบวนการสังเคราะห์สารต่างๆ ในร่างกาย เช่น ไนตริคอกซิเดสมาส, ไลกลิเรส
• จัดการสารพิษ: เอนไซม์ที่ช่วยในกระบวนการต้านทานสารพิษหรือตับทำลายสารพิษ เช่น แอลกอฮอล์ดิแฮโดระเจนเอส
• สร้างโคเอนไซม์: เอนไซม์ที่ช่วยในกระบวนการสร้างสารโคเอนไซม์ ที่เป็นส่วนประกอบของเซลล์ เช่น ไนเอส, นิวแคส

เพราะเครื่องย่อยอาหารเป็นกระบวนการที่สำคัญในร่างกาย เอนไซม์ที่มีบทบาทในกระบวนการนี้มีความสำคัญมาก เช่น เอนไซม์ไลพาส เป็นเอนไซม์ที่ช่วยย่อยสลายไลพาสเชื้อสำคัญในระบบย่อยอาหาร เช่น แป้ง ไซกรูชิส เป็นเอนไซม์ที่ย่อยสลายไซเลิคพุทรา และ เอนไซม์แอมิเลส เป็นเอนไซม์ที่ช่วยย่อยสลายแป้งเป็นกลูโคส