ฟังก์ชั่นเอกโพแนนเซียล คืออะไร

ฟังก์ชั่นเอกโพแนนเซียล (Epinephrine Function) เป็นฮอร์โมนและสารสื่อประสาทที่มีบทบาทสำคัญในระบบการทำงานของร่างกาย โดยมักเรียกว่าฮอร์โมนเคมีและสารสื่อประสาทที่มีผลกระตุ้น (Sympathomimetic hormone and neurotransmitter) เนื่องจากมีความสัมพันธ์กับการกระตุ้นระบบประสาทหน้าอกและระบบการทำงานของหลายอวัยวะที่ทำให้เกิดอารมณ์ตื่นเต้น และทำให้เตรียมพร้อมร่างกายในสถานการณ์ที่ต้องใช้พลังงานมาก

ฟังก์ชั่นหลักของเอกโพแนนเซียล ได้แก่:

  1. กระตุ้นระบบประสาทส่วนใหญ่ (Sympathetic Nervous System Stimulation): เอกโพแนนเซียลเปล่งออกจากเซลล์สมองลำไส้ที่เรียกว่าเซลล์เครื่องมือพิมพ์คะแนนเพื่อกระตุ้นระบบประสาทส่วนใหญ่ ซึ่งทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายเช่น การเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจและโลหิตวันเข้าจ่ายผ่านทางเส้นเลือดมากขึ้น การขยายหลอดเลือดและเพิ่มความดันเลือด การกระตุ้นพื้นผิวหนังและทางการหายใจ เป็นต้น

  2. การทำงานในกระบวนการเกี่ยวกับความเครียด: เอกโพแนนเซียลมีบทบาทในกระบวนการตอบสนองกับสถานการณ์ที่เกี่ยวกับความเครียดหรือกระวนกระวาย โดยเมื่อเกิดความเครียดขึ้น เอกโพแนนเซียลจะเผยแพร่ผ่านทางกระเพาะประสาทกับและมีผลต่อระบบประสาทส่วนตรงกลาง (Central Nervous System) จนทำให้เกิดผลกระตุ้นเช่น การเพิ่มอารมณ์ตื่นเต้น การกระตุ้นความตื่นเต้น และการเพิ่มความสามารถในการตอบสนองต่อสถานการณ์ที่น่าสงสัย โกรธ หรือกลัว

  3. การเร่งการย่อตัวของกล้ามเนื้อของหลอดเลือดและการดิ่มอเดียว (Vasoconstriction and Dilatation): เอกโพแนนเซียลมีความสามารถในการกระตุ้นการย่อตัวของกล้ามเนื้อของหลอดเลือดในระบบเส้นเลือดเล็ก ซึ่งทำให้เกิดการกระแทกการไหลของโลหิตที่เส้นเลือดและทำให้เพิ่มความดันเลือดโดยตรง ในขณะเดียวกัน เอกโพแนนเซียลยังสามารถเร่งการดิ่มอเดียว (Bronchodilation) ของเส้นทางเดินหายใจเพื่อให้มีการไหลของอากาศสู่ปอดได้อย่างมากขึ้น

  4. การเร่งกระตุ้นระบบการหารือและผ่อนปรน: เอกโพแนนเซียลเป็นสารสื่อประสาทที่มีผลต่อระบบการหารือและผ่อนปรน ซึ่งทำให้เกิดการเพิ่มการหมุนเวียนของกรดไขมันในเลือด การเพิ่มปริมาณน้ำตาลในเลือด และการเพิ่มการย่อตัวของเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในระบบการหารือและการผ่อนปรน

รวมทั้งนี้ เอกโพแนนเซียลเป็นสารสำคัญในการเตรียมความพร้อมของร่างกายในสถานการณ์ที่ต้องใช้พลังงานมาก เช่น กรณีของการสู้รบหรือการต้องการป้องกันตนเองจากอันตราย ทั้งนี้ความสามารถของเอกโพแนนเซียลในการกระตุ้นร่างกายนั้นจะมีอยู่ในระดับที่ต่างกันขึ้นอยู่กับขนาดของปอดและกล้ามเนื้อของหลอดเลือด แต่วิธีการกระตุ้นที่สำคัญของเอกโพแนนเซียลก็คือผ่านทางการกระตุ้นระบบประสาทส่วนใหญ่