หาเส้นผ่าศูนย์กลาง คืออะไร

เส้นผ่าศูนย์กลาง (center line) เป็นเส้นตรงที่ผ่านไปตรงกลางรูปทรงหรือวัตถุใดๆ ที่มีรูปร่างเป็นแบบวงกลม หรือรูปร่างอื่นๆ วัตถุที่มีรูปร่างเป็นวงกลมจะมีเส้นผ่าศูนย์กลางที่อยู่ตรงกลางวงกลมนั้น ๆ ส่วนวัตถุที่ไม่ใช่รูปร่างวงกลม แต่มีรูปร่างจัดเป็นก้านคอหรือขดลวด จะมีเส้นผ่าศูนย์กลางที่เป็นเส้นตรงผ่านกลางก้านคอหรือขดลวดนั้น ๆ

การหาเส้นผ่าศูนย์กลางขึ้นอยู่กับรูปร่างของวัตถุ แต่ทั่วไปแล้วจะใช้วิธีการวัดทางกายภาพศาสตร์ โดยแบ่งวิธีการหาเส้นผ่าศูนย์กลางได้เป็น 2 วิธี ได้แก่

  1. วิธีการสถาปนิกศาสตร์: เมื่อมีรูปร่างหรืออุปกรณ์ที่มีตัวอย่างพกพาสามารถหมุนรอบแกนได้ หรือเมื่อต้องการหาเส้นผ่าศูนย์กลางของวัตถุที่มีส่วนยาว และเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ก็สามารถใช้วิธีการสถาปนิกศาสตร์ได้ โดยวิธีนี้จะแบ่งวิธีการใช้ลวดหรือไม้เส้นเพื่อเป็นตัวชี้วัดและวัดความยาวของส่วนยาวของแกนหรือวัตถุที่ต้องการหาเส้นผ่าศูนย์กลาง
  2. วิธีการกลไกศาสตร์: วิธีการนี้จะใช้ตัวเคลื่อนที่เช่น กรอกกริ่งผลิตเสียงกระทบเพื่อใช้บ่งชี้ตำแหน่งสูงสุดและต่ำสุดของวัตถุ หรือใช้เครื่องมือที่มีพื้นผิวเป็นรูจับเสียง แล้ววัดการเคลื่อนที่ด้วยพระน้ำหนักและลวดอ่อน เพื่อหามาตรฐานจุดสัมผัสที่คงที่