การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส คืออะไร
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส (Mitosis) เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตหลายชนิด เพื่อให้เซลล์แยกตัวออกมาเป็นเซลล์ลูกสำเนาของเซลล์แม่ โดยกระบวนการนี้ผ่านหลายขั้นตอน ซึ่งประกอบด้วยการเชื่อมโยงของเส้นใยโพรทีน (chromatin) การรักษาความสมดุลกันของโครโมโซม การแยกโครโมโซมคู่ และการแยกโครโมโซมลูกสำเนาไปยังเซลล์ที่เกิดขึ้นใหม่
หลักการทำงานของ Mitosis สามารถสรุปได้ดังนี้:
- Interphase (ช่วงพักผลักดัน): เป็นช่วงที่เซลล์พักผ่อนและเตรียมตัวก่อนเข้าสู่กระบวนการแบ่งเซลล์ ในช่วงนี้เซลล์จะเพิ่มขนาดและใช้เวลาในการสร้างสารอินเตอร์เลอร์เพื่อเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับการแบ่งเซลล์ต่อไป
- Prophase (ช่วงเบลอ): เซลล์เริ่มหยุดการสร้างสารอินเตอร์เลอร์ และเริ่มไล่จับเส้นใยโพรทีน ตัวเซลล์จะยุบตัวเข้าหากันและจับตัวกันเพื่อสร้างโครโมโซมคู่
- Prometaphase (ช่วงกลางเบลอ): หลังจากตัวเซลล์จับตัวกันแล้ว เส้นใยเคลือบที่เรียกว่ากระเช้าเซลล์ (kinetochore fibers) จะเริ่มเพิ่มขึ้นที่ใบหน้าของโครโมโซมคู่ โครโมโซมคู่จะเริ่มเคลื่อนที่เข้าไปสู่มีเท้าและรอยบาดในลักษณะเช่นประตูเลื่อน ตามที่กระเช้าเซลล์จะดึงโครโมโซมคู่ลงมาเข้าเกณฑ์ตะกร้าโพรทีน
- Metaphase (ช่วงซ้ำ): เส้นใยเคลือบ หรือกระเช้าเซลล์ จะดึงโครโมโซมคู่ชั้นบน และวางโครโมโซมคู่ตั้งฉากในระหว่างมีเท้า โครโมโซมคู่จะจัดเรียงแนวเดียวกับอักษร H ที่หินเนินสีส้ม (equator) ของเซลล์
- Anaphase (ช่วงกังวล): เส้นใยกระเช้าเซลล์จะดับตายและเริ่มสูญเสียเดิมพันกับสรรพสีชั้นกลาง โครโมโซมคู่จะแยกออกเป็นโครโมโซมลูกสำเนา โดยการเคลื่อนที่เข้าหาฝั่งของเซลล์
- Telophase (ช่วงดินแดง): เซลล์เริ่มกลับสู่สภาวะปกติโดยเริ่มพลิกรูปร่าง การให้เกิดผลของเรือนสายที่เหลือจากกระบวนการแยกแต่ละกระบวนสมัครเลือก (recombination), การสร้างสารอินเตอร์เลอร์ เป้าหมายหลังจาก Interphase
- Cytokinesis (ช่วงการแบ่งร่างกาย): เป็นกระบวนการแยกตัวของเซลล์ลูกสำเนาจากเซลล์แม่เพื่อสร้างเซลล์ใหม่ ในสัตว์และเท่าไรก็ตาม การแบ่งร่างกายเริ่มจะเกิดขึ้นจากช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งในช่วง mitosis ซึ่งลักษณะการแบ่งร่างกายในสัตว์แต่ละชนิดอาจแตกต่างกันไป
กระบวนการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสเกิดขึ้นเพื่อสร้างเซลล์ลูกสำเนาที่มีสารพันธุกรรมเหมือนกันกับเซลล์แม่ ผลลัพธ์จากการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสคือการเพิ่มขนาดของเนื้องอกหรือเนื้อเยื่อ และเติมเต็มเซลล์ที่เสียหาย การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสเกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ เช่น พืช สัตว์ และมนุษย์