ทฤษฎีทวีปเลื่อน คืออะไร

ทฤษฎีทวีปเลื่อน คือทฤษฎีที่อธิบายกระบวนการเคลื่อนที่ของทวีปบนผิวโลกโดยมีรากฐานที่มาจากการวิเคราะห์เคลื่อนที่ของแผ่นเส้นยอดทวีปและแผ่นหินบางส่วนใต้ผิวโลกรอดบนโสต็อคโทนิกไปด้วยกัน โดยทฤษฎีนี้เกิดจากงานวิจัยและการสำรวจทางภูมิศาสตร์ มีสถานที่นำข้อมูลมาวิเคราะห์ตั้งแต่ช่วงค้างคาวน้ำมหาสมุทรแปซิฟิกในช่วงเวลาประวัติศาสตร์ต้นโลกจนถึงปัจจุบัน

ทวีปเลื่อนเกิดขึ้นเนื่องจากเคลื่อนที่ของแผ่นเส้นยอดทวีปที่อยู่ใต้โครงสร้างหินในโสต็อคโทนิกที่เคลื่อนที่ไปด้วยกัน แผ่นเส้นยอดทวีปเคลื่อนที่เนื่องจากแรงเสียดทานที่เกิดจากการกำเริบของกระแสลมทองเขาผ่านเวลา และกระแสคอนเวอร์เจนท์ที่เปลี่ยนแปลงตามสภาพโลกมีผลต่อการเคลื่อนที่ของทวีป

การเคลื่อนที่ของทวีปสามารถมีผลกระทบให้เกิดปรากฏการณ์ต่างๆ เช่น การประกอบกันของทวีป การเกิดภูเขาไฟ การเคลื่อนที่ของแผ่นภูเขาไฟ การแยกท่าทางของแม่น้ำซึ่งส่งผลต่อการเกิดสภาพภูมิอากาศ และการเรียงรายละเอียดในชัยูทอง (ชั้นดินทรายบนโครงสร้างหินแกรนิตหรือชั้นหินอื่น ๆ)

ทวีปเลื่อนเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นอย่างช้า กล่าวคือ ทวีปเคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็วประมาณ 1-10 เซนติเมตรต่อปี และมักเกิดขึ้นในช่วงเวลาอันมีอายุยาวนาน เช่น ทวีปเลื่อนเซนต์แอนด์รีโอนิเซีย (ทวีปเดดซี) ที่เคลื่อนที่ตั้งแต่ประมาณ 40-50 ล้านปีก่อนคริสตกาล

ศึกษาเพิ่มเติม:

• แผ่นเส้นยอดทวีป: https://www.britannica.com/science/continental-margin
• ประวัติศาสตร์ทวีปเลื่อน: https://www.britannica.com/science/continental-drift