ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง คืออะไร

ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง (Silajarn Pho Khun Ramkhamhaeng) คือหนังสือเอกสารทางประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับพ่อขุนรามคำแหง อดีตกษัตริย์ของอาณาจักรสุโขทัยในศตวรรษที่ 13 ซึ่งสร้างขึ้นในระหว่างปี พ.ศ. 2150 - 2162 โดยมีที่มาจากข้อมูลและเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับราชวงศ์สุโขทัย

หนังสือศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงนั้นถือเป็นหนังสือเอกสารทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญอย่างมากในประเทศไทย ซึ่งชาวไทยนิยมเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของเมืองไทยผ่านหนังสือศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมาเป็นสื่อหลัก ถือได้ว่าเป็นหนังสือเอกสารสำคัญที่บ่งบอกถึงประวัติของอาณาจักรสุโขทัยสมัยพุทธศตวรรษที่ 13

ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงประกอบด้วยเรื่องราวที่ผ่านมาของพ่อขุนรามคำแหง สารพัดกระจายมาชุดเล่าเรื่องกรุงศรีอยุธยาโบราณถูกตามความเชื่อของชาวสุโขทัยว่าเดิมกรุงเมืองฮิ่นฮั้วนั้นได้ตั้งอยู่ที่เพชรสมุทรปัจจุบัน เมื่อตอนสมัยพ่อขุนรามคำแหงเป็นราชาแล้วมีการย้ายที่ตั้งกรุงศรีอยุธยามาตามเส้นทางของแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งณ ที่นั่นได้เริ่มก่อสร้างกรุงสุโขทัย เป็นกรุงเมืองแห่งความเจริญก้าวล่วงไปสู่ที่เลียนแบบจากกรุงฟาสาลที่เก่าแก่มากของอินเดียเก่าของโบราณ

ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงได้รับการยกย่องเป็นเอกสารที่รับประทานกฎหมายในมหาอุปราชกรรมของคนเมฆอีกด้วย และถูกยกย่องให้เป็น "รุ่งเรืองฝ่ายหนี้สำนักศิลาจารึกปราปรื่องแผ่นดินเมืองไทย" ปรับปรุงแก้ไขโดยนายสุรพล บ้านตาล นายวีรยุทธ สุวรรณภูมิ และนายทวีศักดิ์ ศุภนิตติ์ศิริกุล ที่จบแล้วในปีพ.ศ. 2542 และได้รับการพิมพ์ใหม่จากต้นฉบับทั้ง 3 ใบ พร้อมแผนที่โบราณ ในเวลาฟ้าครับใจให้โตในเครื่องพิมพ์ของบริษัท โบราณสถานประวัติศาสตร์แห่งชาติ พ.ศ. 2544 โดยที่ผู้ลงพิมพ์คือรัฐบาลสหราชอาณาจักร