สมดุลเคมี คืออะไร

สมดุลเคมี (Chemical equilibrium) คือสถานะของกระบวนการเคมีที่ตัวสมดุลของโมเลกุลหรืออะตอมทั้งสองฝั่งเท่ากัน กล่าวคืออัตราการสร้างสารปลายฝั่งซ้าย (สารเตรียมต่อการเกิด reagent) เท่ากับอัตราการสร้างสารปลายฝั่งขวา (สารผลิตของสารตอบแทน product) ซึ่งจะเกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงปฏิกิริยาได้เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสัดส่วนของสารตอบแทนและสารเตรียมต่อการเกิดในระบบนั้นๆ

สมดุลเคมีเป็นผลมาจากการทดลองของกาซอะโมเนียของฮอล์ปรอร์ตท์ ซึ่งระบุว่าอัตราการสร้างไดอะซิดจากไฮโดรเจนและออกซิเจนเป็นแสงแดงน้อยที่สุดเมื่อสารปลายทางของไดอะซิดและออกซิเจนเป็นพอให้เกิดแสงตามได้ กิเนสปรีปก็สรุปว่าสมดุลเคมีเกิดจากกระบวนการพลวัตทางเยนเอชเป็นการเปลี่ยนแปลงปริมาณสารตอบแทนและสารเตรียมต่อการเกิด มาเกิดเพราะอัตราการสร้างสารมีสัดส่วนคงที่เป็นเวลานาน

สมดุลเคมีสำคัญอย่างยิ่งในการเข้าใจและปรับปรุงกระบวนการทางเคมีในหลากหลายแวดวง เช่น เทคโนโลยีการผลิตเคมี, การทำงานของเซลล์เชื้อเพลิง, การทำงานของเซลล์ในร่างกาย, และกระบวนการชีวเคมีต่างๆ การศึกษาและทราบเกี่ยวกับสมดุลเคมีจึงเป็นสิ่งที่สำคัญในการวิเคราะห์และใช้ความรู้ทางเคมีในการแก้ปัญหาทางเคมีในชีวิตประจำวันและในอุตสาหกรรม