เซลล์สมอง คืออะไร

เซลล์สมอง (Brain cells) หรือเซลล์ประสาทสมอง (Neurons) เป็นเซลล์ที่ประกอบด้วยร่างกายเซลล์แบนและกล้ามเนื้อในส่วนของคอแก้ว (Cell body) ที่มีกล้ามเนื้อโค้งเหนือตัวแวน ยกเว้นผนังหน้าที่น้อยกว่า 2 ด้าน (Uni/bipolar shape) เพื่อให้สามารถส่งสัญญาณได้ตามทิศทางที่สอดคล้องกับภูมิคุ้มกันของร่างกาย พบเรียงกันอยู่เป็นชุดขนาดใหญ่ที่เรียกว่าระบบประสาทส่วนกลาง (Central nervous system) ซึ่งประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง ซึ่งมีหน้าที่รับรู้สิ่งต่าง ๆ และควบคุมการทำงานของร่างกาย

สมองมนุษย์ประกอบด้วยเซลล์สมองประมาณ 100 พันล้านเซลล์ โดยเซลล์สมองจะแบ่งเป็นหลายส่วนหรือพื้นที่สำคัญต่าง ๆ ตามหน้าที่และส่วนที่ทำงานร่วมกัน อาทิเช่น:

  1. สมองใหญ่ (Cerebrum): เป็นส่วนที่ควบคุมการทำงานทางสติปัญญา การสมาธิ และจัดการความรู้สึก สมองใหญ่ประกอบด้วยสองข้าง ซึ่งแต่ละข้างประกอบด้วยรูปเรียบร้อยขนาดใหญ่เรียกว่าสมองมือซ้ายและสมองมือขวา และส่วนกลางที่กำหนดฟังก์ชันหลักของร่างกาย

  2. สมองเล็ก (Cerebellum): เป็นส่วนที่ควบคุมการทรงตัว การปรับสมดุล การควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ และการทำงานของระบบประสาทหลังส่วนกลาง

  3. สมองกะโหลก (Brainstem): เป็นส่วนที่เชื่อมต่อระหว่างสมองใหญ่กับไขสันหลัง และควบคุมการทำงานของร่างกายที่ยังไม่ได้รับการครอบคลุมด้วยสมองใหญ่ พร้อมทั้งจัดการหลังคาโค๊ดภายในสมอง

เซลล์สมองมีหน้าที่สำคัญในการส่งสัญญาณจากหนึ่งส่วนของร่างกายไปยังอีกส่วนหนึ่ง และในการสร้างและส่งสัญญาณทางระบบประสาท ซึ่งเป็นสิ่งที่ช่วยในการควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย การรับรู้ข้อมูลทางกลาง การสำรวจและตีความของสิ่งที่เห็น และการสร้างความคิดและความรู้

อย่างไรก็ตามเซลล์สมองเสี่ยงต่อการเกิดโรคและอาการผิดปกติบางชนิด อาทิเช่น โรคพาร์กินสัน (Parkinson's), ออทิสติก (Autism), สมองเสื่อม (Dementia), จากการบาดเจ็บทางสมอง (Brain injury) หรืออาการซึมเศร้า (Depression) ดังนั้นการดูแลรักษาสุขภาพสมองเป็นสิ่งที่สำคัญและควรทำตลอดชีวิต