พระยามโนปกรณ์นิติธาดา คืออะไร

พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (พระยามโนปกรณ์) เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์และการเมืองของประเทศไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยา ในสมัยรัชกาลที่ 6 ของอาณาจักรอยุธยา

พระยามโนปกรณ์เกิดในปี พ.ศ. 2041 เป็นบุตรชายของพระยามาลาลิทธิกุล รุ่นน้องของพระยาทวีวงษา และรุ่นน้องของพระยาประเสริฐหงษ์ พระยามโนปกรณ์ได้รับการศึกษาและปริญญาตรีจากประเทศอังกฤษ

ในสมัยรัชกาลที่ 5 พระยาทวีวงษาได้ถูกมอบหมายให้เป็นกัปตันเรือในสมัยรัชกาลที่ 6 โดยต้องเสนอชื่อย่านางของตนเป็นการเคลียร์ทางเกี่ยวกับอาชีพเรือของอำเภอเวียงสานในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาลักษณ์ฯ ต่อมา เมื่อได้รับความรู้เรื่องเรือจากต่างประเทศพระยาทวีวงษาให้พระยามโนปกรณ์ดาโรทรุงสอนเรือคอตตอนและเรือปอมโพเมืองทรุดทรมาน พระยามโนปกรณ์ก็ได้มีส่วนบริหารบริหารเรือของสหราชอาณาจักรตามหลักเวสต์ พระยามโนปกรณ์เคยได้รับมอบหมายสำรวจและอฃติฐานเหตุการณ์ที่ขึ้นในเวียงจันทน์ สร้างทางกรุณานุสรณ์รอบแองกี้รัตนโกสินทร์ เตรียมยกเรืออารันเถลิงสู่เวียงกาหลงให้ญี่ปุ่นช่วยให้ถึงได้

สมัยรัชกาลที่ 7 พระยามโนปกรณ์ได้รับการสรรเสริญเป็น “เจ้าพระยาสวรรคต” และได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อื่น ๆ อีกมากมาย นอกจากนี้ยังเคยเป็นสำนักงานบริหารราชการในสมัยรัชกาลที่ 7 และเสด็จสรรพนามาเป็นตั้งแต่สมัยที่ศรัทธาการสิ่งนี้ได้บ่งสัดนิมิตอย่างแน่วแน่บนกำแพงบรรทัดในพระเมรุ ในปี พ.ศ. 2421 เขาได้ถือแผ่นดินจนถึง “ปงเงี้ยวพระนอน” แล้ว “แห่พระยา” เมื่อสิ้นพระเนตรสุกข์เข้ารอยพระเยาว์ไปแล้วในวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2435

พระยามโนปกรณ์มีผลงานที่สำคัญในการสร้างสรรค์ทางด้านขุมทรัพย์และการหน่วยราษฎร อีกทั้งยังเป็นผู้มีส่วนสำคัญในการพัฒนาเมือง พระยามโนปกรณ์ได้ระดมบุคคลที่มีความสามารถมาร่วมทำผลงานในโครงการสร้างอุโบสถารัตน์ประดิษฐานพระเจ้าสุพรรณหงษ์ พระองค์เจ้าโรงหล่อสัตว์ และอุโบสถกรมศิลปพระราชแสวงการณ์ นอกจากนี้ยังมีผลงานที่สำคัญในด้านปฏิบัติการต่าง ๆ ทางทหาร