พันเจีย คืออะไร

พันเจีย (Pangaea) เป็นชื่อที่ใช้เรียกกลุ่มเกาะโลกที่เคยเป็นปริมณฑลเหนือที่ไม่มีทวีปทั้งหมดตั้งแต่ปีศาจารย์ที่ 3 และต้องจะเกิดขึ้นก่อนการแตกตัวของทวีปพอร์ตูลแลนด์ (Pangaea) ในช่วงทิวทัศน์ธารายุธทัพของคามี 250 ล้านปีที่แล้ว

พันเจียมีขนาดใหญ่มาก ประมาณ 440 ล้านตารางกิโลเมตร และประกอบไปด้วยเกาะทั้งหมด 4 แผ่นดินใหญ่ ได้แก่ ลอรันเบีย (Laurasia) ที่ประกอบด้วยเกาะที่อาศัยอยู่ในระหว่างแองลูส (Angara) และกินที (Gondwana) ที่ประกอบด้วยในทวีปใหญ่มหาสมุทรอินเดียตะวันออก, ออสเตรเลีย, แอนตาร์กติกา, ทวีปอัฟริกาและทวีปอ็อสเตรเลีย

แม้ว่าพันเจียจะไม่ได้เป็นวงโคจรบนพื้นผิวโลก การแตกตัวของทวีปพันเจียมีผลกระทบต่อสภาพอากาศทั่วโลก เนื่องจากพื้นผิวของโลกเปลี่ยนแปลงในขณะที่ทวีปพันเจียแตกออกเป็นทวีปหลายฟื้นหลายโฟล์มใหม่ การเคลื่อนที่ของเกาะทวีปนั้นเป็นจุดเริ่มต้นของทวีปวิทยา ศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับการเคลื่อนที่และการจับตัวกันของทวีป

การแตกตัวของทวีปพันเจียเริ่มต้นด้วยการแยกออกเป็นเกาะชาวแอลไกปัถว์ (Alaska-Yukon terranes) และเอโชติก-ลอรันจเรีย (Euramerican) โอลิกนา (Amazonian terranes) และ กีนโวแนา (Gondwanan terranes) ในระหว่างช่วง 750 - 500 ล้านปีที่แล้ว แต่ทวีปพันเจียแยกออกในระยะสิงคาลทัน

การแตกตัวของทวีปพันเจียมีอิทธิพลสำคัญต่อการพัฒนาชีววิทยา การแยกตัวของทวีปเป็นฝั่งตะวันออกและตะวันตกทำให้พบชีวิตที่แตกต่างออกไประหว่างฝั่งตัน ส่วนเกาะที่ต่อเนื่องมีการแทรกขาคอโมโดรฟิช (Paleomagnetic) เพื่อวัดการเคลื่อนที่ของเกาะได้ นอกจากนี้ พันเจียมีบทบาทสำคัญในการศึกษากระบวนการสูญเสียของสายพันธุ์ การถดถอยของชนิด การวิวัฒนาการและการศึกษาทางด้านเชิงคุณภาพ-ปริมาณสภาพแวดล้อมที่ต่างกันก่อนและหลังการแตกตัวของทวีปพันเจีย ถึงแม้ว่าทวีปพันเจียจะไม่มีอยู่แล้ว เกาะที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของพันเจียก็ยังมีผลกระทบต่ออนุสรณ์ธรรมชาติและสภาพภูมิอากาศบริเวณที่ตั้งอยู่ปัจจุบัน