ระบบเลขฐาน คืออะไร

ระบบเลขฐาน (Number System) คือระบบที่ใช้ในการแสดงตัวเลข โดยการใช้ตัวสัญลักษณ์หรือสัญลักษณ์ต่างๆ เพื่อแทนค่าตัวเลขต่างๆ ให้เราสามารถทำการนับหรือบ่งชี้ตำแหน่งของตัวเลขได้

ระบบเลขฐานที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในชีวิตประจำวันคือระบบเลขฐานสิบเจ็ด (Decimal System) ซึ่งมีตัวเลขพื้นฐานทั้งหมด 10 ตัวคือ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, และ 9

นอกจากระบบเลขฐานสิบเจ็ด ยังมีระบบเลขฐานอื่นๆ ที่ใช้ในการแสดงตัวเลขในบางกรณี เช่น

1. ระบบเลขฐานสอง (Binary System) - ใช้ตัวเลขพื้นฐานเพียง 2 ตัวคือ 0 และ 1 เช่น 1101 (ห้ามใส่เลขเกินคือไม่ใส่ตัวเลขตั้งแต่ 2 เกินไป)
2. ระบบเลขฐานแปด (Octal System) - ใช้ตัวเลขพื้นฐานเพียง 8 ตัวคือ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, และ 7 เช่น 35
3. ระบบเลขฐานสิบหก (Hexadecimal System) - ใช้ตัวเลขพื้นฐานเพียง 16 ตัวคือ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, และ F เช่น AE2

การแปลงตัวเลขระหว่างระบบเลขฐานกัน เราสามารถใช้วิธีการแบ่งและคูณสำหรับแต่ละระบบเลขฐานได้ ซึ่งมีวิธีการแปลงอย่างละเอียดเกี่ยวกับแต่ละระบบเลขฐานและตัวเลขพื้นฐาน โดยทั่วไปแล้วใช้วิธีการหารเลขด้วยฐานของระบบเลขฐานที่เราต้องการแปลงให้ได้เป็นเลขในระบบเลขฐานใหม่ และทำซ้ำไปเรื่อยๆ จนกว่าจะไม่สามารถหารผลลัพธ์ได้อีก

ระบบเลขฐานมีการใช้งานในหลายแวดวงชีวิต เช่น ในคอมพิวเตอร์ การสื่อสารดิจิทัล หรือการเขียนโปรแกรม